NASA, Bütçe Kısıtlamaları Nedeniyle ISS Faaliyetlerini Azaltmayı Planlıyor
NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) operasyonlarını azaltma planları yapıyor. Birçok kaynağa göre bu planlar, ajansın bütçesinde yaşanan açıklar ve federal hükümetin maliyet düşürme talepleri doğrultusunda şekilleniyor. Bu değişikliklerin, 2026 mali yılı için açıklanan bütçe teklifinde de yer aldığı görülüyor.
Planlanan DeÄŸiÅŸiklikler Neler?
NASA’nın gündemindeki olası değişiklikler arasında:
2026’da başlayacak Crew-12 görevinden itibaren Crew Dragon kapsülündeki mürettebat sayısının 4’ten 3’e düşürülmesi,
Uzay istasyonu görev sürelerinin 6 aydan 8 aya çıkarılması,
Alfa Manyetik Spektrometresi’nin planlanan yükseltmelerinin iptal edilmesi yer alıyor.
Bütçe teklifinde, ISS’nin 2030 yılına kadar aÅŸamalı olarak devre dışı bırakılması ve yerini ticari uzay istasyonlarının alması hedefleniyor. Bu kapsamda, astronot ve kargo uçuÅŸlarında ciddi kesintiler planlanıyor. ISS’ye yönelik faaliyetlerde yapılacak bu deÄŸiÅŸikliklerle yaklaşık 508 milyon dolarlık tasarruf öngörülüyor.
Bilim ve Mürettebat Etkilenecek
Özellikle mürettebat sayısının azaltılması, NASA astronotlarının sayısını ciddi oranda düşürecek. Crew Dragon görevleri genellikle iki NASA astronotu, bir Rus kozmonot ve bir uluslararası ortak içeriyor. NASA’nın bu sayıyı üçe düşürmesi, NASA astronot sayısında %50’ye yakın azalma anlamına geliyor. Bu da istasyondaki bilimsel araştırmaların yaklaşık üçte bir oranında azalması demek.
Buna ek olarak, Alfa Manyetik Spektrometresi’ne eklenmesi planlanan yeni izleyici katmanının iptali, önümüzdeki yıllarda toplanabilecek bilimsel verileri sınırlayacak. Ancak bu cihaz 2011’den beri aktif olarak çalışıyor ve birçok deÄŸerli veri halihazırda toplanmış durumda.
Küresel Eğilimle Uyumlu
NASA’nın bu yöndeki planları, Rusya’nın da benzer şekilde Soyuz görev sürelerini sekiz aya uzatmasıyla paralellik gösteriyor. Görev sürelerinin artırılması, hem maliyetleri azaltıyor hem de ulaşım sıklığını düşürüyor.
Kararlar KesinleÅŸmiÅŸ DeÄŸil
Tüm bu planların henüz kesinleşmediği belirtiliyor. Bazı kararlar, Trump yönetiminin bütçe önerisinden önce NASA içinde alınmış olabilir. Ayrıca bu değişiklikler, halihazırda geçici bir yönetimle çalışan NASA’nın içinde bulunduğu belirsizliğin de bir yansıması olabilir.
Bununla birlikte, Trump’ın NASA yöneticiliğine aday gösterdiği Jared Isaacman, ISS’de yürütülen bilimin artırılması gerektiğini savunuyor. Geçtiğimiz ayki onay oturumunda, istasyonun potansiyelinin sonuna kadar kullanılması gerektiğini vurguladı. Isaacman’ın Senato onayının önümüzdeki haftalarda sonuçlanması bekleniyor.
Sonuç
NASA’nın ISS operasyonlarını azaltma planları, bütçe baskılarıyla birlikte şekilleniyor. Ancak bu kesintilerin ne ölçüde uygulanacağı ve bilimsel araştırmalar üzerindeki uzun vadeli etkileri henüz netlik kazanmış değil. Gelişmeler, yeni NASA yönetiminin politikaları ve Kongre’nin kararlarıyla daha da belirginleşecek.
