Mars örümcek ağı benzeri yapılar nedir?
Mars örümcek ağı olarak adlandırılan yapıların, Kızıl Gezegen’in yüzeyindeki devasa kutu sırtlarından oluştuğu keşfedildi. NASA’nın Curiosity keşif aracı, bu yapıları ilk kez yakından görüntüledi. Yüzeyden bakıldığında bu sırtlar, adeta dev bir örümceğin kayaları ağ gibi ördüğü izlenimini veriyor.
Bu yapılar, aslında suyun yüzeye yakın geçmişte bıraktığı mineral izleriyle oluşmuş kaya çatlakları ve yarıkların birleşimiyle meydana geliyor.
Curiosity sırtları nasıl görüntüledi?
Curiosity, Kasım 2024’te Gale Krateri içindeki 5,5 kilometre yüksekliğindeki Mount Sharp’ın yamaçlarına doğru yola çıkmıştı. 2025 Haziran ayının başlarında bu benzersiz bölgeye ulaştı ve “kutu işi” olarak adlandırılan sırt yapılarının ilk yakın çekim fotoğraflarını kaydetti.
NASA, bu sırtları içeren bölgeyi üç boyutlu olarak gezilebilecek bir etkileşimli video ile kamuoyuna sundu.
Bu yapılar nasıl oluştu?
Bilim insanlarına göre bu örümcek ağı benzeri sırtların oluşumu, yeraltı suyunun kaya içindeki çatlaklara sızarak buralarda tuzlu mineraller bırakmasıyla başladı. Zamanla mineraller çimentoya benzer bir sertlik kazandı. Rüzgar, çevredeki yumuşak kayayı aşındırırken, sert minerallerle dolu bu çatlaklar geride kaldı ve bugünkü sırtları oluşturdu.
Yeraltı suyu ve mineral izleri
Curiosity ayrıca bu sırtları çevreleyen kayalardan bazı örnekler de deldi. İncelemeler sonucunda, bu kayalarda kalsiyum sülfat damarları bulundu. Bu mineral daha önce Mount Sharp’ın bu kadar yüksek kesimlerinde tespit edilmemişti. NASA yetkilileri, bu bulguyu “şaşırtıcı” olarak nitelendiriyor.
Bu damarlar, bir zamanlar bölgede tuzlu sıvı suyun aktığına işaret ediyor.
Mars’ta yaşam için ipuçları
Bilim insanları, bu örümcek ağı benzeri sırtların sadece suyun geçmişine değil, aynı zamanda olası mikrobiyal yaşama dair ipuçları da taşıyabileceğini düşünüyor. Rice Üniversitesi’nden Curiosity misyon bilimcisi Kirsten Siebach şunları söyledi:
“Bu sırtlar, erken Dünya’daki mikropların hayatta kalabileceği sıcak ve tuzlu ortamlara benziyor. Bu da burayı keşif açısından heyecan verici bir yer yapıyor.”
Genel değerlendirme
Mars örümcek ağı yapılarının yakından görüntülenmesi, Kızıl Gezegen’in hem jeolojik geçmişini hem de biyolojik potansiyelini anlamamız açısından çığır açıcı bir adım. Bu yapılar, gelecekteki keşiflerde Mars’ın derinlerinde yer alan yeraltı okyanusları hakkında da bilgi sağlayabilir.
Daha fazla uzay haberi için Uzay Bilimleri kategorimizi ziyaret edin.
