Mars’ta Su Varlığına Dair Yeni Bulgular
Bir zamanlar göller, nehirler ve belki de okyanuslar barındırdığı düşünülen Mars, artık kuru ve tozlu bir yüzeye sahip. Ancak bu kuraklığın nasıl oluÅŸtuÄŸu uzun süredir tartışma konusuydu. Yeni bir araÅŸtırmaya göre, gezegenin dönüş eksenindeki büyük eÄŸiklik deÄŸiÅŸimleri, Mars’ın milyarlarca yıl içinde suyunu kaybetmesinde önemli bir rol oynamış olabilir.
Nature Astronomy dergisinde yayımlanan bu çalışma, Mars’ın su geçmiÅŸini yeniden yorumlamamıza neden olabilir.
Gezegenin Eğimi Nasıl Değişti?
Günümüzde Mars’ın eğimi Dünya’ya benzer şekilde 25,2 derece. Ancak Mars’ın Ay gibi büyük bir uydusu olmadığı için, geçmişte eğimi 0 ile 66 derece arasında büyük değişiklikler gösterdi. Bilim insanlarına göre, bu tür aşırı eğiklikler sırasında kutup bölgeleri daha fazla güneş ışığı aldı ve bu da yüzeydeki buzların süblimleşerek atmosfere karışmasına neden oldu.
Termal Kaçış ve Güneş Radyasyonunun Etkisi
Mars’ın atmosferine yükselen su buharı, Güneş’in ultraviyole ışınları nedeniyle atomik hidrojen ve oksijene ayrışıyor. Hafif olan bu hidrojen atomları, uzaya kaçabilecek kadar enerji kazanıyor ve kalıcı su kaybına neden oluyor.
Bu süreç, NASA’nın Mars Atmosferi ve Uçucu Emisyon misyonu tarafından doÄŸrulandı. Ölçümlere göre, her saniye yaklaşık 100 trilyon trilyon hidrojen atomu Mars atmosferinden kaçıyor.
Simülasyonlarla Desteklenen Bulgular
AraÅŸtırmacılar, Mars’ın eÄŸimini sanal olarak 30 ve 35 dereceye ayarlayarak Mars Gezegen Ä°klim Modeli ile çeÅŸitli senaryolar test etti. Simülasyon sonuçlarına göre, 35 derecelik eÄŸimde hidrojen kaybı bugünkü düzeye göre önemli ölçüde artıyor. Bu da, Mars’ın geçmiÅŸte yılda bir milyar fazla hidrojen atomu kaybettiÄŸi anlamına geliyor.
Bu su kaybı, gezegenin yüzeyinde 80 metre kalınlığında küresel bir su tabakası ile eşdeğer olabilir.
Mars’ın Geleceği ve Bilimsel Önemi
AraÅŸtırmayı yürüten Gabriella Gilli ve Francisco González-Galindo’ya göre, bu bulgular atmosferdeki termal kaçışın düşündüğümüzden çok daha büyük etkileri olduÄŸunu gösteriyor. Ancak, Mars’ın geçmiÅŸteki toz bileÅŸimi ve atmosferik koÅŸullarının bugünkünden farklı olması da dikkate alınmalı.
Bu çalışma, sadece Mars’ın geçmişini değil, aynı zamanda gelecekteki yaşam arayışlarını ve insanlı görevlerin planlanmasını da doğrudan etkileyebilir.
Daha fazla uzay haberi için Uzay Bilimleri kategorimizi ziyaret edin.
