MIT Laboratuvarında İlginç Deney
MIT Medya Laboratuvarı’nda nörolog ve yapay zeka uzmanlarından oluşan ekip, ChatGPT gibi büyük dil modelleriyle yazma eyleminin beyin aktiviteleri üzerindeki etkisini incelemek amacıyla 54 gönüllü ile kapsamlı bir çalışma yürüttü. Denekler üç gruba ayrıldı: bir grup ChatGPT kullanarak deneme yazarken, diğer grup Google Arama’ya erişti, üçüncü grup ise tamamen beyin gücüne dayanarak (“Brain‑only”) yazdı. Tüm katılımcılar EEG cihazlarıyla beyin bağlantıları ve zihinsel yük açısından izlendi.
ChatGPT Kullanımı Beyin Bağlantılarını Zayıflatıyor
Deneme oturumlarının sonuçları dikkat çekiciydi. Brain‑only grubunun beyin ağlarında en güçlü ve yaygın etkileşim gözlemlenirken, arama motoru grubu ortada kaldı. ChatGPT grubunun beyin bağlantıları ise görece zayıftı. Bu durum, insan beyni yerine modelin düşünce süreçlerine başvurmanın bilişsel aktiviteyi azalttığını düşündürüyor.
Dahası, 18 katılımcının dördüncü yazma seansına katılması sonrası elde edilen veriler, davranış biçimlerinin kalıcı etkilerini doğruladı. İlk ChatGPT kullanıcısı katılımcılar, bu seans sonrası daha düşük sinirsel aktivite gösterirken, Brain‑only grubundakilerin hafızalarında görece daha az düşüş gözlendi.
Sonuçlar Öğrenciler İçin Neyi İşaret Ediyor?
MIT araştırmasının yanı sıra mülakatlarda katılımcılar, ChatGPT kullandıklarında yazdıkları metin üzerinde sahiplik duygusunun azaldığını, hatırlamada ve metni yeniden ifade etmede güçlük yaşadıklarını ifade etti. Denetlemeye dayalı her ölçüm – EEG sinyalleri, metin analizi, öğretmen değerlendirmeleri – ChatGPT ile yazanların genel olarak beklenenden daha düşük performans sergilediğini gösterdi.
Bu sonuçlar, yazma pratiğine dayanmayan öğrenmenin, öğrencilerin eleştirel düşünme ve analiz becerilerinde kalıcı gerilemeler yaratabileceğini ortaya koyuyor.
Uzman Görüşleri ve Eğitim Etkisi
Çalışmanın sonuçlarına dair görüş paylaşan eğitim bilimciler, ChatGPT’nin sunduğu hız ve kolaylığın cazibesine rağmen değerlendirme sürecini zayıflattığını ifade ediyor. Özellikle yaratıcı düşüncenin ve özgün içeriğin gelişimini desteklemek için insan zihninin düşünsel süreçleriyle aktif çalışılması gerektiğini vurguluyorlar.
Yapay zeka araçlarının eğitime entegrasyonunun verimli olması için öğrencilerin “anlamaya” öncelik veren görevlere yönlendirilmesi, model çıktılarının yalnızca bir başlangıç noktası olarak görülmesi öneriliyor.
Gelecek Araştırmalar ve Öneriler
Araştırmacılar, bu etkinin diğer büyük dil modelleriyle nasıl karşılaştırılacağını, farklı yaş ve eğitim düzeylerinde benzer sonuçların alınabileceğini test etmeyi amaçlıyor. Bu bağlamda, hem pedagojik yöntemlerin yeniden tasarlanması hem de ChatGPT benzeri araçlara eleştirel okuma ve onaylama bileşenlerinin eklenmesi öneriliyor.
Daha fazla yapay zeka ve eğitim içerikleri için Yapay Zeka ve Robotik kategorimizi ziyaret edin.
