Ahmedabad Kazası ve İlk Bulgular
Geçtiğimiz ay Hindistan’ın Ahmedabad şehrinde düşen Air India uçağı, ülkenin havacılık tarihindeki en ölümcül kazalardan birine sahne oldu. Kazada en az 260 kişi hayatını kaybetti, yalnızca bir yolcu sağ kurtuldu.
Hindistan Uçak Kazası Soruşturma Bürosu tarafından yayınlanan ön rapor, motorlara yakıt akışının bilinmeyen bir nedenle kesildiğini ve kalkıştan kısa bir süre sonra itme gücünün kaybolduğunu ortaya koydu. Kazaya ilişkin en önemli ipuçları ise uçağın kara kutularından elde edildi.
Kara Kutu Nedir ve Nasıl Çalışır?
“Kara kutu” terimi, aslında iki ayrı kayıt cihazını kapsar: kokpit ses kayıt cihazı (CVR) ve uçuÅŸ veri kayıt cihazı (FDR). Bu iki cihaz, araÅŸtırmacıların bir uçak kazasını saniye saniye analiz etmelerini saÄŸlar.
Dayanıklı gövdeleri sayesinde enkaz içinde bile sağlam kalabilen bu cihazlar, su altında bile çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve genellikle uçağın kuyruk bölümüne yerleştirilir.
Kokpit Ses Kayıt Cihazı Ne Yapar?
Kokpit ses kayıt cihazı, pilotların konuşmaları, motor sesleri, uyarı sinyalleri ve radyo iletişimleri gibi tüm sesleri kaydeder. Bu kayıtlar sayesinde araştırmacılar, son dakikalarda yaşanan diyalogları analiz ederek pilotaj hatalarını ya da sistem arızalarını tespit edebilir.
Ahmedabad kazasına ait CVR verileri, bir pilotun “neden yakıtı kestin?” sorusuna diÄŸerinin “ben yapmadım” cevabını verdiÄŸini ortaya koyarak kazanın nedenine ışık tuttu.
Uçuş Veri Kayıt Cihazı Ne Yapar?
Uçuş veri kayıt cihazı, uçağın irtifası, hızı, yönü ve sistem durumları gibi teknik bilgileri milisaniyelik hassasiyetle kaydeder. Modern uçaklarda bu cihazlar 88’den fazla parametreyi takip ederken, bazı sistemlerde 1.000’in üzerinde veri noktası izlenebilir.
Toplanan verilerle, kazaya kadar olan uçuş rotası ve manevralar bilgisayar animasyonu olarak yeniden canlandırılabilir.
Kara Kutunun Tarihçesi ve İcadı
Kara kutu teknolojisinin kökeni, 1930’lara kadar uzanır. Fransız mühendis François Hussenot, ilk kez uçak verilerini film üzerine kaydetmeyi başardı. Ancak bugün kullanılan sistemin temelini Avustralyalı bilim insanı David Warren attı.
1953 yılında Comet jetinin kazasını araÅŸtırırken kokpit ses kayıtlarının büyük fayda saÄŸlayabileceÄŸini öngördü ve 1956’da ilk prototipi geliÅŸtirdi. Ancak bu teknolojinin küresel yaygınlığa ulaÅŸması birkaç yıl aldı.
Neden “Kara Kutu” Deniliyor?
Aslında “kara kutular”, parlak turuncu renktedir. Bu renk, okyanus derinliklerinde veya enkaz yığınları arasında kolaylıkla tespit edilebilmeleri içindir. Adlarının “kara kutu” olmasının sebebi, ilk kayıt cihazlarının ışık geçirmeyen siyah muhafazalarla çalışmasından veya kazalarda yanarak siyah renge dönüşmesinden kaynaklanıyor olabilir.
Daha fazla teknoloji haberi için Teknoloji Haberleri kategorisini ziyaret edebilirsiz.
